Cluster Acute Zorg: ‘We voelen de verantwoordelijkheid om de verpleegkundige expertise in te brengen’
- 15 juni 2023
- Nieuwsbericht
- V&VN Algemeen
In 2021 besloten de vier V&VN-afdelingen acute zorg om de krachten te bundelen in het Cluster Acute Zorg. De afgelopen twee jaar hebben de afdelingen V&VN Ambulancezorg, V&VN Intensive Care, V&VN Medium Care Verpleegkundigen en V&VN Militaire Verpleegkunde en Verzorging samengewerkt in een pilot op de onderwerpen die hun binden. Wat levert het op? Voorzitter van het Cluster Acute Zorg Stephanie Kaalberg en voorzitter van V&VN Ambulancezorg Mischa Knol vertellen.
Wat heeft 2 jaar samenwerking in het Cluster Acute Zorg opgeleverd?
Kaalberg: “We wilden meer verbinding en samenwerking op de actuele landelijke thema’s, bijvoorbeeld het Integraal Zorgakkoord. Dat is echt gelukt: we trekken samen op en kijken waar we elkaar kunnen verstevigen en versterken.”
Mischa Knol: “Voor het Integraal Zorgakkoord hebben we samen input geleverd en overal kritisch naar gekeken. Als je dat vanuit een gebundelde visie doet, kun je net even wat breder kijken dan alleen je eigen afdeling. Ook hebben we ons in het zorgakkoord hard gemaakt voor het goed positioneren van de verpleegkundige: voor opleiding, meer scholingsbudget en heel belangrijk: zeggenschap. Bij alles wat nu uitgewerkt wordt, willen we dat verpleegkundigen aan tafel zitten. We zien dat het nu vervolg krijgt, we worden uitgenodigd.”
Is het juist nu belangrijk dat de verpleging zich verenigt in sterke clusters?
Knol: “De zorg van de toekomst gaat over de ziekenhuismuren heen, dus het is logisch dat wij ons als verpleegkundigen ook op die manier organiseren. Je móet over de grenzen van je eigen afdeling kijken om oplossingen te vinden voor de uitdagingen in de toekomst. Samen bewaak je de kwaliteit van het beroep. Met het acute cluster kunnen we samen grotere slagen maken en meer inspraak hebben.”
Kaalberg: “Het is juist nu belangrijk dat we ons hard blijven maken voor het verpleegkundig beroep. De krapte op de arbeidsmarkt is een gegeven, maar we willen we bijvoorbeeld blurring voorkomen, dat mensen zonder diploma in het verpleegkundig beroep gaan werken. We kijken wel naar hoe je ánders kunt opleiden. We zijn voor combinatiebanen en kijken naar goede ontwikkelmogelijkheden en loopbaanpaden om verpleegkundigen te blijven binden en boeien. We zijn niet bang zijn om dingen anders te doen, maar we blijven wel staan voor het verpleegkundig beroep.”
Praat vanuit je eigen professie en je eigen kracht. Dát is de meerwaarde die je toevoegt. We zijn positief kritisch en laten zien wat de gevolgen voor de praktijk zijn.
Wat hebben jullie van elkaar geleerd in de samenwerking?
Kaalberg: “De kracht van het cluster is dat we eerlijk, open en transparant zijn naar elkaar. Er is geen hiërarchie. Het is belangrijk is dat iedere afdeling in het cluster zijn eigen autonomie en communicatie naar de eigen afdelingsleden behoudt. Als er zaken spelen, leggen we die op tafel en maken we het bespreekbaar.”
Knol: “Het mooie is dat je elkaar ook echt kan consulteren. We hebben laagdrempelig contact. We kunnen elkaar bellen of we zetten iets in de app-groep. De feedback die je dan meteen krijgt, versterkt je in je eigen visievorming en in het idee dat die visie breder gedragen wordt. Dat je niet alleen voor eigen parochie staat te preken.”
Is het gelukt om de ambities van de pilot waar te maken?
Kaalberg: “Ja, we werken goed samen op de landelijke thema’s. In alles wat we doen, staat voorop dat we het verpleegkundig beroep en de beroepsgroep goed positioneren. En dat lukt goed. Aan de landelijke tafels hebben we de afgelopen twee jaar veel bereikt voor de beroepsgroep en we zijn heel zichtbaar geworden bij het ministerie, de medisch specialisten en andere zorgpartijen. Maar het is voor onze leden misschien nog niet zo duidelijk wat we daar allemaal doen. We betrekken onze leden via de afdelingen in werkgroepen en met peilingen. Maar op het moment dat wij heel druk met iets bezig zijn, is het vaak nog abstract voor individuele verpleegkundigen. Het wordt pas later voelbaar in de praktijk. Onze ambitie is om voor leden beter inzichtelijk te maken waar we mee bezig zijn.”
Kun je een voorbeeld noemen?
Knol: “Neem het project Zorgcoördinatie van de minister. Daar zit ik nu vol in en daar levert het Cluster Acute Zorg inbreng voor. Zorgcoördinatie gaat over het organiseren van één regionaal acute zorg-loket voor de patiënt vanaf 2025, waarachter verschillende zorgverleners en zorgaanbieders samenwerken. Dit moet bijdragen aan een betere samenwerking in de acute keten en de juiste zorg voor de patiënt, en daarmee een betere beheersbaarheid van het aantal zorgvragen. V&VN zit hierbij aan tafel in de werkgroepen. Daar hebben we heel duidelijk onze stem vanuit de praktijk laten horen. Dat is cruciaal. Er kan een mooi plan komen om het systeem van de meldkamers helemaal om te gooien, maar er is al enorme krapte onder verpleegkundig meldkamercentralisten. Doe je dan wel het goede? Wat is het perspectief voor de centralisten? Het is belangrijk dat het plan uitvoerbaar wordt en niet voorbij gaat aan wat er speelt op de werkvloer.”
Je hoeft echt geen bobo te zijn om je stem te laten horen. Onze stem is net zo belangrijk. Er is schaarste, dus er móet wel geluisterd worden naar de mensen die heel hard nodig zijn.
Kaalberg: “Voor ons is de toets aan de praktijk heel belangrijk. De keuzes rondom concentratie van zorg worden door VWS gemaakt, maar wij hebben wél invloed op de werkbaarheid voor de praktijk. Neem de impact van de concentratie van zorg bij kritische en complexe aandoeningen: zijn er straks voldoende verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten om goede zorg te verlenen aan alle patiënten die het nodig hebben? De rol van de verpleegkundigen moet opgenomen worden in de regioplannen. Hoe behoud je overal de juiste expertise? Hoe zorg je voor een goed opleidings- en bijscholingsbeleid voor verpleegkundigen bij concentratie van zorg? En hoe behoud je de kwaliteit van het verpleegkundig vakgebied?
Is het weleens lastig om op belangrijke plekken van je te laten horen?
Knol: “Het vergt wat moed om duidelijk je stem te vinden en je kansen te pakken. Maar ik voel de verantwoordelijkheid om de verpleegkundige expertise in te brengen, dus ik probeer alle kansen te pakken.”
Kaalberg: “In het begin is het zeker spannend. Wat ik mee wil geven aan alle verpleegkundigen die hun stem laten horen: praat vanuit je eigen professie en je eigen kracht. Dát is de meerwaarde die je toevoegt. We zijn positief kritisch en laten zien wat de gevolgen voor de praktijk zijn. Dat wordt gewaardeerd.”
Knol: “Je hoeft echt geen bobo te zijn om je stem te laten horen. Onze stem is net zo belangrijk. Daarin is echt een kanteling gaande. Er is schaarste, dus er móet wel geluisterd worden naar de mensen die heel hard nodig zijn. De tijdgeest vraagt erom. De traditionele stakeholders zien in: je kan wel zonder verpleegkundigen beleid maken, maar het heeft geen effect. En we pakken zelf nu goed de kansen in onze positionering. De acute zorg is hot, dus daar kunnen we nu veel in betekenen voor de praktijk.”
Een succesvolle pilot dus! Hoe gaan jullie verder?
Kaalberg: “De pilot is afgelopen, en nu gaan we door in een vaste vorm. We hebben met de acute afdelingen een strategische agenda opgesteld. We blijven staan voor het verpleegkundig beroep, voor een goede regionale samenwerking en voor zeggenschap van de verpleegkundige. We zetten in op preventie, op een brede samenwerking met de hele acute keten en de eerstelijnszorg. We gaan ook aan de slag met de verdere uitwerking van het Integraal Zorgakkoord. We willen zichtbaar zijn voor de buitenwereld, binnen V&VN en voor onze leden. Genoeg werk aan de winkel!”
Word lid en praat mee!
Samen met 105.000 leden maken we ons als beroepsvereniging sterk voor professionalisering van de beroepen verpleegkundige, verzorgende en verpleegkundig specialist. Leden horen, zien en helpen; dat is waar we als V&VN voor staan. Wil jij invloed hebben op hoe jouw beroep zich ontwikkelt? Word lid van V&VN.
